مطالعه کافی و منظم دروس، اصلی‌ترین عامل رسیدن به موفقیت در رشته تحصیلی و آزمون کنکور سراسری است. هیچ موفقیتی بدون پرداخت هزینه حاصل نمی‌شود لذا دانش آموزان باید با شیوه‌های افزایش ساعت مطالعه به خوبی آشنا شوند. با توجه به این که شیوه مطالعه هر دانش آموز به عنوان یک عادت کلی برای وی محسوب می‌شود، تغییر این رویه کار دشواری است. در این مقاله می‌خواهیم به راه کارهای افزایش ساعت مطالعه بپردازیم و نکات قابل توجهی را در این رابطه بیان کنیم.
شیوه‌های اصولی افزایش ساعت مطالعه
دانش آموزان بر حسب عادت خود ترجیح می‌دهند تا به صورت مداوم یا پراکنده کتاب‌های تحصیلی را مطالعه کنند. هر گروه از دانش آموزان برای کسب موفقیت باید شیوه‌های اصولی مطالعه و افزایش زمان آن را یاد بگیرند. وجود نظمی که باعث افزایش یادگیری شود، برای بسیاری از افراد حائز اهمیت است. مهم‌ترین شیوه‌های اصولی افزایش ساعت مطالعه به شرح زیر هستند:
درک و پذیرش سختی تغییر عادت مطالعه
شاید به عنوان اولین راه کار برای افزایش ساعت مطالعه، پذیرش تغییر این عادت است. با توجه به این که دانش آموزان بیان می‌دارند که درس خواندن سخت و دشوار است، برای این که بتوانند در رویه مطالعه خود تغییر قابل توجهی ایجاد کنند، باید نسبت به سختی تغییر عادت مطالعه واقف باشند. تغییر صورت گرفته باید ابتدا ذهنی باشد تا داوطلبان بتوانند پذیرش کلی نسبت به این موضوع داشته باشند.
سخت بودن تغییر به معنای غیر ممکن بودن آن نیست لذا دانش آموزان متناسب با ضریب هوشی و توانایی‌های خود می‌توانند نسبت به برنامه ریزی دقیق اقدام کنند. تلاش مضاعف در مطالعه باعث می‌شود تا افراد بتوانند نسبت به رقبای اصلی خود پیشی گرفته و به نتیجه قابل قبولی دست پیدا کنند. تغییر همیشه با مقاومت همراه است لذا دانش آموزان با پذیرش این موضوع می‌توانند روند رو رشدی را تجربه کنند. داشتن آگاهی در مورد این که با افزایش ساعت مطالعه می‌توانند به موفقیت‌های بزرگ برسند، به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تغییر محسوب می‌شود.
آماده سازی شرایط اولیه
دانش آموزان پس از این که در مورد افزایش ساعت مطالعه به جمع بندی مناسب دست پیدا کرده‌اند، باید شرایط اولیه را مهیا کنند. برخی از داوطلبان بهم ریختگی اتاق، قرض دادن کتاب به دوستان و… را بهانه می‌کنند اما زمانی که پذیرش تغییر در ذهن انجام شد، باید شرایط اولیه را مهیا کنند.
به عنوان نمونه هر دانش آموز بر حسب شرایط زندگی خود می‌تواند ساعاتی را در طول شبانه روز، در اتاق آرام و ساکت خود مطالعه کند. این موضوع زمانی محقق می‌شود که برنامه ریزی دقیقی انجام شود. دانش آموزان و داوطلبان کنکور سراسری با مهیا کردن شرایط اولیه خود می‌توانند نسبت به افزایش ساعات مطالعه اقدام کنند.
داشتن نگاه کلی به عناوین کتاب
نگاه کردن به عناوین کتاب درسی و تهیه کردن فهرست مطالب قابل یادگیری، باعث افزایش ساعت مطالعه می‌شود. این شیوه به عنوان یک روش اصولی محسوب شده که دانش آموزان می‌توانند یادگیری را تسهیل کرده و مطالب کتاب را به شکل عمیق یاد بگیرند. افراد برای اجرای این روش کافی است پیش از مطالعه دروس، عناوین هر درس را برای چند دقیقه به آرامی مطالعه کنند. خواندن و نگاه کردن واژه‌های پررنگ شده، نمودارها، سرفصل‌ها و عناوین اصلی کتاب باعث افزایش زمان مطالعه خواهد شد.
این روش علاوه بر افزایش زمان مطالعه به دانش آموزان و داوطلبان کنکور سراسری این امکان را می‌دهد که بتوانند پیچیده‌ترین موارد درسی را به شکل هدفمند یاد بگیرند.
استفاده از زمان‌های مرده
یکی از تکنیک‌های افزایش ساعت مطالعه توجه کردن به زمان‌های مُرده است. در بسیاری از رقابت‌های ورزشی به ویژه ورزش‌های تک نفره، در نهایت افرادی به موفقیت دست پیدا می‌کنند که به نسبت رقبای خود از زمان‌های مُرده به بهترین شکل استفاده کنند. استفاده از فرصت‌های طلایی باید در ذهن دانش آموزان قرار داشته باشد. همه افراد در طول روز زمان‌هایی دارند که در آن زمان مشغول فعالیت خاصی نیستند.
استفاده از این زمان‌ها می‌تواند به شکل ایده‌الی باعث افزایش کیفیت مطالعه و یادگیری شود. دانش آموزان برای استفاده از فرصت‌های مُرده می‌توانند نگاهی به زندگی روزمره خود داشته باشند تا بر حسب سبک زندگی‌شان یک برنامه ریزی دقیق و اصولی انجام دهند. به عنوان نمونه دانش آموزان در اوقات فراغت خود به جای انجام بازی‌های کامپیوتری به مدت چند ساعت، می‌توانند زمان اختصاص داده شده به بازی را صرف مطالعه بیشتر کنند. داوطلبان کنکور سراسری برای رسیدن به نتایج بهتر کافی است زمان‌های مُرده را صرف مرور مطالب خوانده شده کنند تا مطالب قبلی در ذهن آنها تثبیت شود.
استفاده از تمرین اثر مرکب
یکی از مهم‌ترین شیوه‌های افزایش ساعت مطالعه استفاده از تمرین اثر مرکب است. اثر مرکب یک شیوه اصولی است که توسط دارن هاردی به کار گرفته شد. قانون اثر مرکب بیان می‌دارد که به جای انجام کارهای بزرگ، آن را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده تا به شکل مداوم فعالیت خود را به سرانجام برسانید. به عنوان نمونه دانش آموزان برای افزایش ساعات مطالعه خود کافی است به صورت روزانه بین 5 الی 10 دقیقه زمان مطالعه خود را افزایش دهند. این امر باعث می‌شود تا در طول یک ماه از زمان‌های بیشتری برای مطالعه برخوردار شوند.
همواره برداشتن گام‌های کوچک اثربخشی بیشتری نسبت به انجام گام‌های بزرگ دارد. گام‌های بزرگ به نوعی ممکن است باعث ایجاد دلسردی زودرس در میان دانش آموزان شود. به کارگیری اثر مرکب ضمن ایجاد تداوم و استقامت در دانش آموزان، باعث می‌شود تا آنها بتوانند در طول ماه حدود چند ساعت بیشتر مطالعه کنند.
استفاده کامل از زمان‌های طلایی
هر انسان در طول روز دارای یک بازه زمانی طلایی است که اگر مطالعه کتاب در آن زمان انجام شود، بازدهی بیشتری خواهد داشت. دانش آموزان باید سعی کنند که در زمان‌هایی مطالعه خود را انجام دهند که انرژی و توان جسمی‌شان در بالاترین حد ممکن قرار داشته باشد. طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه، بسیاری از محققان بیان می‌دارند که مطالعه کتاب درسی در صبح، باعث بازدهی بیشتری می‌شود. دانش آموزان بعد از صرف صبحانه به دلیل این که دارای انرژی بیشتری هستند، می‌توانند مطالعه کتاب را به شکل بهینه انجام داده و ساعت مطالعه خود را افزایش دهند.
استفاده از کرنومتر
یکی از راه کارهای افزایش ساعت مطالعه استفاده از کرنومتر است. دانش آموزان برای افزایش زمان مطالعه خود نیاز به انگیزه‌های مختلف دارند. به کارگیری کرنومتر می‌تواند به عنوان یک راه انگیزشی برای مطالعه بیشتر باشد. استفاده از این وسیله باعث می‌شود تا دانش آموزان گذر ساعت را به خوبی حس کنند که این امر باعث خواهد شد تا بتوانند از لحظه لحظه ساعات خود نهایت استفاده را ببرند.
داشتن برنامه ریزی مدون
برنامه ریزی اصولی و مدون به عنوان یکی دیگر از راه‌های کلیدی افزایش ساعت مطالعه است. افراد برای رسیدن به موفقیت در هر کاری باید برنامه ریزی اصولی داشته باشند. نگارش یک برنامه شفاف باعث می‌شود تا مسیر رسیدن به موفقیت همواره شود. دانش آموزان باید به خاطر داشته باشند که موفقیت بدون برنامه ریزی امکان پذیر نیست.
افرادی که در طول روز برنامه ریزی منظمی برای انجام کارهای روزمره خود دارند، همواره زمان‌های بیکاری زیادی را به دست می‌آورند که می‌توانند زمان‌های مازاد را برای مطالعه دروس مختلف تحصیلی و کنکوری اختصاص دهند. هیچ فرد موفقی در کنکور سراسری بدون برنامه ریزی نتوانسته است به رتبه‌های بالا دست پیدا کند.
توجه به کیفیت مطالعه
می‌دانید که کمیت و کیفیت به عنوان دو مقوله مجزا هستند و باید در کنار هم به کار گرفته شوند. در صورتی که دانش آموزان کیفیت مطالعه خود را افزایش دهند، در مرحله نخست می‌توانند زمان مطالعه را کوتاه‌تر کنند تا به کارهای دیگر خود برسند. مطالعه عمیق و صحیح می‌تواند زمان را برای مطالعه دروس دیگر باز کند. در نظر گرفتن کمیت و کیفیت استاندارد در مطالعه اثربخشی زیادی در یادگیری دارد که در نهایت باعث موفقیت دانش آموزان می‌شود.
لذا دانش آموزان برای این که بتوانند ساعات مطالعه دروس خود را افزایش دهند، بهتر است کیفیت مطالعه خود را به در طول هفته افزایش دهند.
جلوگیری از تکرار به عقب
برخی از دانش آموزان عادت نادرست خواندن چند باره یک بخش از کتاب درسی را دارند. این امر باعث می‌شود تا زمان زیادی را صرف یادگیری کنند. نهادینه شدن عادت خواندن چند باره متن باعث کاهش زمان مطالعه خواهد شد. دانش آموزان برای این که بتوانند این عادت را ترک کنند، بهتر است متن کتاب را به صورت سریع مرور کرده و در صورت نیاز، در مراحل بعدی مطالعات تکمیلی خود را انجام دهند. ترک کردن عادت بازگشت به عقب می‌تواند برای افزایش ساعت مطالعه بسیار کاربردی باشد.
دست برداشتن از بلندخوانی
شاید به جرات بتوان گفت که یکی از بدترین عاداتی که یک دانش آموز می‌تواند داشته باشد، بلندخوانی است. خواندن مطالب کتاب به شکل بلند علاوه بر کاهش سرعت مطالعه، انرژی فرد را نیز به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد. در زمان مطالعه دو بخش اصلی بدن یعنی مغز و چشم درگیر هستند، لذا مطالعه با چشم می‌تواند به عنوان یکی از راه‌های افزایش ساعت مطالعه باشد.
طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه، افرادی که متون کتاب را با چشم و ذهن خود می‌خوانند، به نسبت کسانی که مطالب کتاب را با صدای بلند مطالعه می‌کنند، حدود 4 ساعت زمان بیشتری جهت مطالعه دارند.
بهره‌گیری از چک لیست روزانه
داوطلبان کنکور سراسری آشنایی بیشتری با فواید چک لیست روزانه دارند. به کارگیری چک لیست روزانه باعث می‌شود تا دانش آموزان و داوطلبان بتوانند بدون هیچ گونه محدودیتی برنامه ریزی خود را انجام دهند. هر فرد کافی است در طول روز یک چک لیست مناسب تهیه کند تا بتواند با برنامه ریزی مدون، کارها را انجام داده و هر کدام از فعالیت‌های انجام شده را تیک بزند. این موضوع باعث مدیریت زمان شده که افراد می‌توانند ساعات بیشتری را برای مطالعه در چک لیست روزانه خود اختصاص دهند.
کاهش استفاده از گوشی و تماشای تلویزیون
یکی از فعالیت‌هایی که باعث کاهش زمان مطالعه می‌شود، استفاده از گوشی و یا تماشای تلویزیون در طول مطالعه است. استفاده از گوشی در حین مطالعه ضمن کاهش تمرکز، باعث می‌شود تا دانش آموزان زمان زیادی را از دست دهند. این امر باعث وارد شدن استرس و اضطراب به افراد شده که یادگیری را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد. دانش آموزان در ساعات مطالعه باید گوشی خود را کنار گذاشته و از تماشای تلویزیون اجتناب کنند.
استفاده کردن از بهترین منابع
به دلیل این که سطح یادگیری دانش آموزان متفاوت است، بهتر است هر فرد بر حسب نیاز خود بهترین منابع آموزشی را تهیه کند. استفاده از بسته‌های آموزشی به عنوان یک راه حل ساده برای افزایش کیفیت مطالعه است. دانش آموزان با خرید کتاب‌های کمک آموزشی می‌توانند در ساعات مطالعه، مطالب بیشتری را مرور کنند. یک پکیج آموزشی مناسب باعث موفقیت دانش آموزان در رسیدن به شرایط ایده‌ال خواهد شد.
برای خرید بهترین منابع رشته تجربی کلیک کنید.
اجتناب از کارهای بیهوده
زمانی که دانش آموزان در طول روز با هجمه فعالیت‌های متعدد روبرو شوند، توان و انرژی خود را در طول روز از دست می‌دهند. آشفتگی فعالیت‌های روزانه منجر به ایجاد استرس و اضطراب در افراد می‌شود. مدیریت کردن استرس و اجتناب از کارهای بیهوده باعث می‌شود تا دانش آموزان بتوانند زمان بیشتری را برای مطالعه اختصاص دهند.
بهتر است هر فرد قبل از ورود به رختخواب، فعالیت‌های قابل انجام روز بعد را یادداشت کند. برنامه ریزی دقیق باعث می‌شود تا استرس و نگرانی به حداقل برسد که این امر میزان یادگیری را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد. در نهایت در طول روز فرد بعد از مطالعه اولیه، بهتر است پس از استراحت کوتاه و بدون توجه به فعالیت‌های بیهوده، ادامه مطالعه خود را انجام دهد تا مطالب خوانده شده را تثبیت کند.
جمع بندی
با توجه به موارد گفته شده، راه کارهای افزایش ساعت مطالعه به دانش آموزان کمک خواهد کرد تا بتوانند در یک مسیر همواره برای یادگیری بیشتر قرار بگیرند. افزایش ساعات مطالعه در شروع کار به عنوان یک کار سخت و دشوار محسوب می‌شود و به مرور به مانند حرکات کششی، باعث پیشرفت فرد خواهد شد. دانش آموزان برای این که بتوانند ساعت مطالعه خود را افزایش دهند، بهتر است عادت‌های خوب مطالعه را در خود پرورش دهند.
یادگیری زمانی محقق می‌شود که مطالعه در یک مکان مناسب و با انگیزه کافی انجام شود. دانش آموزان و داوطلبان کنکور سراسری برای ایجاد انگیزه می‌توانند برای خود جایزه در نظر بگیرند تا در صورت رسیدن به عملکرد ایده‌ال، به خود جایزه دهند.